بررسی مفهوم شهروندی در خطبه های نهج البلاغه

thesis
abstract

شهروندی از مهم ترین ایده های اجتماعی است که به منظور کمک به شناخت جامعه، روابط درونی آن و هدایت کنش ها و رفتارها به وجود آمده است. هدف از این پژوهش بررسی مفهوم شهروندی در خطبه-های نهج البلاغه است تا از این طریق دستیابی به این امر محقق شود که در متون دینی همچون نهج البلاغه تا چه اندازه این مفهوم مورد توجه قرار گرفته است. بدین منظور در فصل دوم تحقیق تلاشی در جهت دستیابی به چارچوب نظری مناسب در مورد شهروندی صورت گرفته است. در این راستا و پس از بررسی آراء اندیشمندان مختلف نظرات و دیدگاه های مارشال، ترنر، هابرماس و فالکس به عنوان پایه ی نظری کار در نظر گرفته شد. روش تحقیق در این پژوهش کیفی می باشد و به منظور جمع آوری داده ها از تکنیک تحلیل محتوای کیفی استفاده شده است. نحوه ی مقوله بندی در این پژوهش به دو روش استقرایی و قیاسی انجام گرفته است و در پایان دو مقوله ی اصلی حقوق شهروندی و وظایف شهروندی و شش زیر مقوله ی حقوق مدنی، حقوق سیاسی، حقوق اجتماعی، وظایف مدنی، وظایف سیاسی و وظایف اجتماعی با توجه به نظریات جامعه شناختی و بازخوانی خطبه های نهج البلاغه حاصل گردید. در واقع با استفاده از حلقه های بازخورد و بازنگری های لازم، تطابق مقوله ها در رابطه با نظریه و شیوه های تحلیل، تضمین شد و دسته بندی منسجمی به دست آمد. در فصل چهارم به بررسی و یافتن مضامین خطبه های نهج البلاغه در مورد شهروندی و تفسیر و تحلیل آن ها پرداخته شده است. یافته های پژوهش حاکی از آن است که شهروندی در خطبه های نهج البلاغه در ابعاد حقوق و ظایف مدنی، سیاسی و اجتماعی به خوبی ترسیم گشته است و در بسیاری از موارد تناسب بین نظریات جامعه شناسی شهروندی و دیدگاه های سیاسی -اجتماعی علی علیه السلام در این باب وجود دارد. محتوای اجتماعی شهروندی در خطبه های نهج البلاغه ناظر بر حقوق و امتیازات شهروندی است. در بعد حقوق شهروندی، زیرمقوله ی حقوق اجتماعی و در بعد وظایف شهروندی زیرمقوله ی وظایف سیاسی از توجه و تاکید بیشتری در دیدگاه علی علیه السلام برخوردار هستند. واژگان کلیدی: شهروندی، حقوق مدنی، حقوق سیاسی، حقوق اجتماعی، وظایف مدنی، وظایف سیاسی، وظایف اجتماعی.

First 15 pages

Signup for downloading 15 first pages

Already have an account?login

similar resources

بررسی تصویر استعاری دنیا در خطبه های نهج البلاغه

امام علی (ع) در فصاحت و بلاغت بی مانند و در خطابه و سخنوری سر آمد است، سحنان زیبا و پرمحتوا و آموزنده او از روزگار زندگی پر بارزش، مورد توجه ادیبان و سخن شناسان و بزرگان علم وادب بوده است. نهج البلاغه با محتوای غنی و تصویر های زیبا و نغمه دلنشین، از همان آغاز توجه بسیاری از بزرگان دانش زیبا شناسی و هنر سخنوری را به خود جلب کرده است. دنیا یکی از موضوعات اصلی و محوری نهج البلاغه است که امام (ع) د...

full text

تصویر پردازی زنده در خطبه های نهج البلاغه

تصویرسازی رکن مهم زیبایی اثر ادبی، است. هراندازه تصاویر، پویاترباشد، متن ادبی ارزشمندتر می­شود؛ زیرا آن را ملموس و محسوس می­نماید. خطبه­های امام علی (ع) از نظر مقام ادبی جایگاهی والا دارد. این خطبه­ها سرشار از تصاویر ادبی زنده و پویاست که فضایی قابل لمس را برای مخاطبان آفریده است. امام با استفاده­ی به­جا از تشبیهات حسی، استعارات قوی، رنگ­ سازگار با فضای وصف شده، اصوات هماهنگ با معن...

full text

بررسی زیباییشناسی عناصر ادبی خطبه 224 نهج البلاغه

بیشتر ناقدان ادبی عناصر ادبیات را معنا، عاطفه، صور خیال و اسلوب می­دانند نقد فنی یا زیبایی­شناسی نیز متن ادبی را بر پایه­ی چهار عنصر مذکور مورد بررسی قرار می­دهد این نوع نقد به بررسی متون ادبی براساس اصول هنری می­پردازد و در این فرآیند از به کارگیری ابزارهای خارجی مانند تاریخ، روانشناسی، جامعه شناسی و ... اجتناب می­ورزد و زیبایی­شناسی با آنکه علم نوپایی نیست به حد کافی از نظام برخوردار نشده است...

full text

تحلیل زمینه‌های حقوق شهروندی در نهج البلاغه

التزام به حقوق شهروندی از طرف حاکمیت و توده ملت اصلی‌ترین شاخصه توسعه انسانی پایدار در جهان مطرح است. از نگاه اسلام با توجه به مبانی و اهداف الهی و اسلامی ملتزم شدن به حقوق شهروندی تحت عنوان خلیفها... در جوامع اسلامی مطرح می‌باشد. کرامت ذاتی انسان و طهارت عمومی بشر از سوی خداوند جهت برقراری جامعه توحید محور و همزیستی مسالمت‌آمیز به ودیعت نهاده شده است. لذا بررسی مؤلفه‌های حقوق شهروندی از نگاه د...

full text

اصول و موازین شورانگیزی در خطبه جهاد نهج البلاغه

ازجمله خطبه­های بلیغ و فصیح امام علی(ع) در نهج­البلاغه، خطبه­ 28 معروف به خطبه جهاد است. این خطبه تاکنون از ابعاد مختلف مورد بررسی پژوهشگران قرار گرفته ­است. با توجه به اینکه این خطبه با هدفِ واداشتن مردم به جهاد در راه خدا ایراد شده است، یکی از ابعاد مورد توجه در آن، عناصری است که حضرت در راستای ایجاد شور در مردم برای ترغیب آنها به شرکت در جهاد به­کار برده ­است. کیفیت حرکت‌آفرینی و ترغیب مردم ب...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


document type: thesis

وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه علامه طباطبایی

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023